Obsesif Kompulsif Bozukluk

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), çocuklar ve ergenlerde sıklıkla görülebilen, rahatsız edici düşünceler (obsesyonlar) ve tekrarlayıcı davranışlar (kompulsiyonlar) ile karakterize bir bozukluktur. OKB, bireylerin günlük yaşamlarını önemli ölçüde etkileyebilir ve tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini düşürebilir.

OKB'nin Belirtileri

Belirtiler, obsesyonlar ve kompulsiyonlar olarak iki ana grupta toplanabilir.

Obsesyonlar

Obsesyonlar tekrar tekrar gelen, kişinin zihninden uzaklaştırmakta güçlük çektiği, saçma ya da mantıksız olduğunu bildiği halde zihninden çıkaramadığı rahatsız edici düşüncelerdir. Bazı örnekleri şunlar olabilir:

• Kirlenme ve Mikrop Kapma: Çocuklar, ellerinin veya eşyalarının kirli ya da mikroplu olduğuna dair aşırı bir endişe duyabilirler. Bu, onları sık sık el yıkamaya veya eşyalarını temizlemeye yönlendirebilir.
• Saldırganlık: Ergenlerde, kendilerine veya başkalarına zarar verebileceğine dair tekrarlayan düşünceler olabilir.
• Düzen ve Simetri: Çocuklar, eşyalarının belirli bir düzen içinde olmasını isteyebilirler. Düzenin bozulması durumunda büyük bir kaygı ya da öfke yaşarlar.

Bunlar dışında günah işlediğini düşünme gibi dini obsesyonlar, sayma ve belli kelime veya cümleleri tekrar etme obsesyonları, cinsel obsesyonlar gibi farklı içerikte obsesyonlar da görülebilir. Yaş ve gelişim düzeyine göre obsesyonların niteliği değişiklik gösterebilir. Bu obsesyonlar genellikle kaygıya yol açtığı için çeşitli kompulsiyonlarla bu kaygı giderilmeye çalışılır. Obsesyonlar çocuğun veya gencin günlük yaşamını olumsuz etkiliyorsa bir uzmana başvurmak gerekir.

Kompulsiyonlar

Kompulsiyonlar, obsesyonların yol açtığı kaygıyı hafifletmek amacıyla yapılan tekrarlayıcı davranışlardır. Çocuklar ve ergenlerde görülen bazı kompulsiyonlar şunlardır:

• Yıkama-Temizleme: Sürekli el yıkama veya eşyaların temizlenmesi. Çocuklar, kirden ve mikroplardan korunmak için bu davranışları tekrarlar.
• Kontrol Etme: Örneğin, kapıların kilitli olup olmadığını ya da eşyaların yerlerini sürekli kontrol etme.
• Sayma: Belirli davranışları belirli bir sayıda yapma ihtiyacı, örneğin bir şeyi belirli bir sayıda söyleme.
• Düzenleme ve Simetri: Nesneleri belli bir düzen içinde veya simetrik olarak düzenleme.

Kompulsiyonlar obsesyonların niteliğine göre değişiklik gösterebileceği gibi, görünür obsesyon olmadan da ortaya çıkabilirler. Kompulsiyonlar çocuğun veya gencin günlük yaşamını olumsuz etkiliyorsa bir uzmana başvurmak gerekir.

Tanı Süreci

Çocuklar ve ergenlerde OKB'nin tanısı, bir çocuk ve ergen psikiyatristi tarafından yapılan kapsamlı bir değerlendirme ile konur. Bu değerlendirme, çocuğun veya ergenin semptomlarını ve yaşam kalitesini etkileyen durumları kapsamlı bir şekilde incelemeyi içerir.

Tedavi

Çocuklar ve ergenlerde OKB'nin tedavisi, genellikle psikoterapi ve ilaç tedavisini içerir. Tedavi sürecinde, ailenin desteği ve çocuğun ya da ergenin tedaviye uyumu da büyük önem taşır.

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), OKB tedavisinde en etkili tedavi yöntemlerinden biridir. Çocuklar ve ergenlerde BDT, obsesyonları ve kompulsiyonları tanımayı ve başa çıkma stratejilerini öğrenmeyi sağlar. Terapi, çocuğun veya ergenin kaygıyı nasıl yönetebileceği konusunda rehberlik eder.

İlaç Tedavisi

OKB'nin tedavisinde ilaç tedavileri sıkça kullanılır. Bu ilaçlar, beyindeki kimyasal dengesizlikleri düzeltmeye yardımcı olabilir. Çocuklar ve ergenlerde ilaç tedavisi, dikkatli bir şekilde izlenmeli ve doktor gözetiminde yapılmalıdır.

Çocuklar ve ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen bir bozukluktur. Ancak, doğru tanı ve tedavi ile OKB'nin etkileri azaltılabilir ve bireyler daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilir. Tedavi sürecinde profesyonel destek almak, OKB ile başa çıkmada kritik bir adımdır.